Het belang van taal & representatie

Diversiteit, inclusiviteit en harmonisatie in de cultuursector

#Inclusiviteit
31 jan 2017

Diversiteit vormt een belangrijk thema in een samenleving waarin steeds meer culturen voorkomen. Het is de vraag of culturele instellingen wel meegroeien. Hoe moet de discussie over diversiteit in de cultuursector gevoerd worden?

Door redactie

Fotografie

Uitgelichte foto / foto

Welke vragen moeten culturele organisaties zich stellen? Wat werkt wel en wat werkt niet? Verstaat men überhaupt wel hetzelfde onder het woord ‘diversiteit’? Dit en meer werd besproken op een bijeenkomst over diversiteit in de Nederlandse cultuursector, georganiseerd door Cultuurmarketing, ACMC en Novel Society op 12 september 2016. In een panelgesprek vertelden drie jongvolwassenen met diverse achtergronden over hun ervaringen en verwachtingen. Maan Meelker is werkzaam als auteur bij SSBA Salon/Nachtbrakers, daarnaast werkt ze voor Galerie Bart en schrijft ze voor Nachtbrakers. Gabriel Ariccia is werkzaam bij ViaHenri. Docent Emin Kececi zet zich in voor zaken als vernieuwing van het onderwijs, en is tevens verkozen tot virtuoze docent van het jaar 2015.

Semantiek in de discussie over diversiteit

Het belangrijkste aspect van diversiteit is taal, aldus Meelker. Hoe praat je over dit onderwerp? Welke toon wordt er gebruikt? Welke woorden? Om deze vragen op te lossen moet je de verschillende groepen zelf laten spreken. “Diversiteit is een lastig onderwerp met betrekking tot communicatieaspecten. Door kleine fouten in de communicatie wordt de discussie al heel snel vijandig. Iedereen moet op zijn tenen lopen.”

Zo benoemt Ariccia enige frustratie rondom het woord ‘divers’. Het woord ‘divers’ impliceert volgens hem “jij bent anders, maar je mag er wel bij”, waar de boodschap moet zijn: “wij zijn hier met zijn allen”. Daarom spreekt hij zelf liever over harmonisatie. Co-creatie met verschillende subculturen is daarbij cruciaal. Het maakt niet uit op welke manier dat vorm krijgt, al vindt Ariccia een muzikale combinatie een goed voorbeeld. “Muziek communiceert voorbij taal en is daardoor een mooie manier om samen iets te creëren.”

Te weinig representatie

Een van de voornaamste problemen die het panel signaleert met betrekking tot diversiteit is het gebrek aan representatie, bijvoorbeeld in musea. Diversiteit vormt vaak de randprogrammering en wordt zelden doorgetrokken naar het hoofdprogramma. Wanneer dit wel het geval is, dan wordt er te veel nadruk gelegd op de specifieke doelgroep die men wil bereiken. Zo blijft er geen ruimte over om vrij over het onderwerp na te denken en een eigen mening te vormen, aldus Meelker. Diversiteit is wel het topic, maar de instellingen zelf bepalen het discours.