Wat als ze niet terugkomen? (deel 3)

27 mrt 2014

Vanaf deze maand publiceren we op

Door Stefaan Vandelacluze

Cultuurmarketing.nl relevante cultuurmarketing artikelen van MMNieuws: het vaktijdschrift over cultureel ondernemerschap. We trappen af met een artikel van Stefaan Vandelacluze, directeur van Mooss en mede oprichter van Opek (een hybride cultuurhuis in Leuven). Dit artikel wordt in drie delen gepubliceerd. Vandaag deel 3 van de serie: Wat als ze niet terugkomen?

Oude insteek, nieuwe tijd

Om uit de systeemcrisis van het kunstenveld te geraken zijn de volgende shiften een conditio sine qua non:

  • Een ander aanwervings/scholingsbeleid waar kennis over publiek en kunst voor iedereen een kerncompetentie is.
  • Inhoudelijk en structureel zijn centen, kunst, medewerkers en publiek even belangrijk. Ze verdienen dus evenwaardig gerepresenteerd te worden in directie en in bestuur en met gelijke beslissingsmandaten.
  • ‘Iedereen is welkom’ is het adagio voor elke instelling, zonder doelgroepenbeleid. Iedereen
    staat altijd klaar om iedereen te helpen en te inspireren. De kunstinstelling is de school van het leven, zonder rang of stand. Met evenveel betekenissen als participanten.
    Op dat vlak haal je het gemakkelijk van iedere vorm van leerplichtonderwijs!
  • Geef het eigenaarschap van jouw instelling in gelijkwaardige delen aan het publiek en de kunstenaars. Zelf ben je vooral een matchmaker. We worden werknemers van coöperatieve tussen kunst en publiek.

Als mensen zich niet binden en dus niet terugkomen dan zal je steeds meer moeite hebben om overheden, mecenassen, sponsors enzovoort te overtuigen aan de ene kant en vraagt de verkoop van jouw productmarktcombinaties steeds meer budget voor communicatie en marketing aan de andere kant. De kunstinstelling stort zich zo in een bodemloze put tot ze erin verdwijnt.

Significant op dat vlak is dat er momenteel cultuurmanagers zijn die op hun uppie meer kosten dan het totaalbudget van een regulier theatergezelschap in de provincie. Toch weten we dat in onze sector inhoud het enige argument is en weten we ook dat dergelijke misplaatste graaicultuur het eerste signaal was van de ontsporingen binnen de bankenwereld. Waarom leren wij hier als meest inhoudelijke sector van het land niet van?

Als de inhoud van kunsten het cultuurbedrijf niet meer kan voorzien van goede inzichten, dan lijkt het mij niet misplaatst om het cultuurbedrijf te herdenken of helemaal te laten verdampen. Er ontstaan dan vanzelf wel nieuwe actuelere instellingen maar ondertussen zuigen we wel alle nuance, verrassende inzichten van kunstenaars, creativiteit enzovoort uit onze samenleving. In dat verhaal hebben wij als cultuursector een verpletterende verantwoordelijkheid. Nemen we die niet op dan kan het budget voor Defensie maar beter snel verhoogd worden.

Bemiddeling, toeleiding en educatie zijn de hefbomen om van onze theaterzalen en musea geen tijdelijke munitiefabrieken en -depots te maken, zoals ooit her en der realiteit was. De kunstinstelling als meervoudige leerzone is wellicht de beste hoop op de toekomst. Ik geloof dat wanneer onze kunstinstellingen deze route niet zelf nemen, de bevolking hen zal dwingen. Laten we met z’n allen Google, Facebook en Instagram schandalig co-misbruiken: het is voor het goede doel! Voor de kunst én voor het publiek!

10827Stefaan Vandelacluze is directeur van Mooss (kunst/erfgoededucatie), medeoprichter van Opek (een hybride cultuurhuis in Leuven, waar de kunsten educatie, jeugdwerk, onderwijs en de sociaal-artistieke praktijk heerlijk met elkaar in symbiose gaan) en publiceert regelmatig over theater, kunsteducatie en aanverwante thema’s.

 

Basic CMYKDit is het derde deel van het driedelige artikel: wat als ze niet terugkomen van Stefaan Vandelacluze. De vorige delen zijn te vinden op Cultuurmarketing.nl.

Dit artikel verscheen in editie 2014 #1 van MMNieuws, vaktijdschrift over cultureel ondernemerschap. Deze editie staat in het teken van kunst- en cultuureducatie en bevat naast dit artikel interviews met onder andere Pieter Matthijs Gijsbers en Peter Joziasse. Vraag een proefnummer van MMNieuws aan via [email protected].